ارزیابی قند کل و قندهای محلول در سیب زمینی تراریخته مقاوم به بید سیب زمینی

طبق قوانین سازمان­های نظارتی موجود در اغلب کشورهای دنیا، قبل از پذیرش و تجاری‌سازی محصولات تراریخته و فراورده ­های آن، باید ارزیابی­ های ایمنی دقیقی بر روی آن­ها با یک روش مقایسه­ای صورت گیرد. یکی از مراحل ارزیابی ایمنی گیاهان تراریخته، مقایسه لاین­های تراریخته با رقم زراعی غیرتراریخته از نظر محتوی متابولیتی و ترکیبات آنها است. این بررسی به منظور شناسائی تغییرات احتمالی ناخواسته و نامطلوب حاصل از دستورزی ژنتیکی (به عنوان مثال در نتیجه ورود ژن خارجی به درون ژنوم دیگر و یا تولید متابولیت جدید) صورت می گیرد. این فرایند به اصل ضرورتاً یکسان (این­همانی) معروف است. در این مطالعه تلاش شد میزان قند کل و همچنین قند‌های محلول مانند ساکارز، گلوکز و فروکتوز در سیب­زمینی­های تراریخت مقاوم به بید سیب­زمینی که در سال 1388 در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران تولید شده بودند مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور از 4 لاین تراریخته مقاوم به بید سیب­ زمینی که در آزمایش­های زیست‌سنجی مقاومت بالایی از خود نشان داده ­اند استفاده شد. این سیب­ زمینی­ها از تاریخ فوق در شرایط درون شیشه­ ای نگهداری شده­اند. نمونه­ های تراریخته به همراه گیاه شاهد به منظور تولید غده به گلخانه منتقل شده و از نمونه­ های نور دیده و نور ندیده غده ­ها و همچنین از نمونه­ های برگی این گیاهان جهت آنالیز متابولیت­ها استفاده شد. برای اطمینان از حضور تراژن در گیاهان و مواد گیاهی بررسی های مولکولی بر روی آنها انجام گرفت و نتایج حاصل از PCR نشان داد که ژن cry1Ab در همه نمونه­های تراریخته مورد ارزیابی حضور دارد. در بررسی میزان قند کل مشاهده شد که تفاوت معنی­داری بین گیاهان تراریخته با گیاه شاهد از لحاظ میزان قند کل موجود در بافت‌ها وجود ندارد و همچنین ارزیابی قندهای محلول نیز نشان داد که میزان قندهای ساکارز، گلوکز و فروکتوز بین گیاهان تراریخته با گیاه شاهد تفاوت معنی‌داری ندارد و در نتیجه با توجه به ترکیبات مورد بررسی و همچنین قوانین نظارتی کدکس ایمنی سیب‌زمینی‌های تراریخته از لحاظ این صفات مورد تائید بوده و مصرف آنها بدون خطر است.